عراقچی: مذاکره با آمریکا در شرایط فعلی ممکن نیست
منبع تصویر، EPA-EFE/REX/Shutterstock
عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران میگوید مذاکره با آمریکا در شرایط فعلی ممکن نیست و برای عملی شدن آن باید «یک سری چیزها تغییر کند.»
آقای عراقچی در گفتگو با خبرآنلاین تاکید کرد که مخالفت ایران و آیت‌الله خامنه‌ای با مذاکره با آمریکا ناشی از «لجاجت» نیست، بلکه نتیجه «تاریخ و تجربه و سابقه» است.
او درعین حال تاکید کرد که منظورش نفی مذاکره غیرمستقیم با آمریکا نیست: «این که بگوییم به لحاظ راهبردی مذاکره نمی‌کنیم این طور نیست. کما این که بارها مذاکره کرده‌ایم و تا همین چند وقت پیش هم بوده است.»
این مصاحبه ۱۱ روز پیش انجام شده است، یعنی یک روز پس از آنکه انور محمود قرقاش، مشاور دیپلماتیک رئیس امارات متحده عربی نامه دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا را در تهران به وزیر خارجه ایران تحویل داد.
آقای عراقچی در آغاز سال جدید شمسی در برنامه‌ای تلویزیونی نامه دونالد ترامپ را «تهدید» و «فرصت» توصیف کرده و گفته بود «ظرف روزهای آینده» به آن پاسخ داده خواهد شد.
او در این مصاحبه از جواب دادن به این سوال خودداری کرد که آیا پاسخ ایران، مانند نامه آمریکا «کتبی» خواهد بود، یا به شکلی دیگر.
استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه امروز به فاکس نیوز گفت تلاش برای گفتگو با ایران برای جلوگیری از جنگ است:
«لازم نیست هر چیزی را نظامی حل کنیم.»
«پیام ما به ایران این است که بیایید بنشینیم و ببینیم که آیا می‌توانیم از راه گفتگو و دیپلماسی به جای درست برسیم یا نه. اگر بتوانیم، ما آماده‌ایم. اگر نتوانیم، گزینه دیگر راه خیلی خوبی نیست.»
آقای ویتکاف دیروز هم گفته بود: «ایرانی‌ها به ما پاسخ داده‌اند. من اجازه ندارم درباره جزئیات آن صحبت کنم.»
او که با تاکر کارلسون، چهره رسانه‌ای محافظه‌کار نزدیک به دونالد ترامپ مصاحبه می‌کرد افزود: «مذاکرات با ایران از طریق کانال‌های پنهان و از طریق چند کشور و چند راه دیگر ادامه دارد.»
استیو ویتکاف تاکید کرد که نامه آقای ترامپ به رهبر ایران، «با هدف تهدید نبود»، بلکه تلاشی است برای اعتمادسازی و جلوگیری از بروز درگیری نظامی با ایران.
تلاش برای اجتناب از جنگ، موضوعی است که در مصاحبه وزیر خارجه ایران با خبرآنلاین هم بازتاب یافته است.
آقای عراقچی در این مصاحبه با تاکید بر اینکه ایران «آمادگی» برای جنگ را دارد اما «طالب» جنگ نیست، اولویت را «امنیت» خواند: «توقع مردم این است که دیپلماسی بتواند خطر و سایه جنگ را از کشور دور کند.»
«برجام قابل احیا نیست»
منبع تصویر، KHABAR ONLINE
اظهارات وزیر خارجه ایران در مخالفت با مذاکره مستقیم با آمریکا در شرایط فعلی بازتاب دهنده نظر آیت‌الله خامنه‌ای است که در روز تحویل نامه دونالد ترامپ به آقای عراقچی، دعوت آمریکا به مذاکره را «فریب افکار عمومی دنیا» توصیف کرد:
«این که رئیس‌جمهور آمریکا میگوید ما آماده هستیم با ایران مذاکره کنیم و دعوت به مذاکره می‌کند، فریب افکار عمومی دنیاست. این معنایش این است که ما اهل مذاکره هستیم و می‌خواهیم مذاکره و صلح کنیم، اما ایران حاضر نیست.»
رهبر ایران با اشاره به خروج آمریکا از برجام، دونالد ترامپ را شخصی توصیف کرد که «مذاکره تمام شده، کامل شده، امضا شده را از میز بیرون انداخت و پاره کرد.»
وزیر خارجه ایران هم که «تجربه» را یکی از دلایل ممکن نبودن مذاکره مستقیم با آمریکا در شرایط فعلی عنوان کرده است، در مصاحبه اخیرش به مخالفت دولت ترامپ با برجام اشاره می‌کند اما میگوید که از دید او هم «برجام به شکل و متن فعلی ... قابل احیا نیست.»
او استدلال کرد که «وضعیت هسته ای ما به مراتب پیشرفت کرده است و دیگر نمی‌توانیم به شرایط برجام برگردیم. تحریم‌های طرف مقابل هم همینطور است.»
با این حال وزیر خارجه ایران تاکید کرد که برجام همچنان می‌تواند مبنا و مدلی برای مذاکرات باشد و هرگونه توافقی هم که حاصل شود بر اساس «فرمول و منطق» برجام خواهد بود؛ یعنی رفع و لغو تحریم‌ها در برابر تضمین و اعتمادسازی ایران مبنی بر صلح‌آمیز بودن برنامه اتمی‌اش.
دونالد ترامپ در دوران اول ریاست جمهوری خود، آمریکا را یک‌جانبه از برجام خارج کرد و تحریم‌هایی فراگیر را به اجرا گذاشت. ایران هم متقابلا مرحله به مرحله اجرای تعهدات خود در برجام را متوقف کرد.
پس از روی کار آمدن جو بایدن، دولت حسن روحانی و دولت ابراهیم رئیسی مذاکراتی را برای احیای برجام و رفع تحریم‌ها دنبال کردند اما هیچ کدام به نتیجه‌ای نرسید.
برنامه راهبردی جامع اقدام مشترک که به اختصار برجام نامیده شد، توافقی است که یک سال قبل از به قدرت رسیدن آقای ترامپ در روز سه‌شنبه ۲۳ تیر ۱۳۹۴، میان ایران و پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل (آمریکا، فرانسه، بریتانیا، روسیه و چین) به علاوه آلمان به امضا رسید و از دی ماه همان سال اجرایش آغاز شد.
